23.3.08

Το προφίλ του ελληνόφωνου blogger

Την περασμένη Τρίτη ο μεταπτυχιακός φοιτητής του Παντείου Πανεπιστημίου Ζαφείρης Καραμπάσης παρουσίασε με επιτυχία (βλ. άριστα 10) τα ευρήματα της πολυαναμενόμενης έρευνάς του για τους ελληνόφωνους bloggers. Από τον Μάρτιο του 2007 -οπότε διαδόθηκε η είδηση για την έναρξη της έρευνας και περισσότεροι από 1.300 bloggers ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά του, συμπληρώνοντας το online ερωτηματολόγιο- μέχρι σήμερα, η ελληνόφωνη μπλογκόσφαιρα έχει πάρει μπόι, έχει γίνει επανειλημμένα σημείο αναφοράς για τα «παραδοσιακά» media και έχει δώσει ευάριθμες αφορμές να διερωτώνται πολλοί: «Μα τι σόι τύποι είναι τέλος πάντων αυτοί οι bloggers;».

Η έρευνα του Ζαφείρη δίνει αρκετές διαφωτιστικές απαντήσεις στο ερώτημα αυτό και «φωτογραφίζει» τάσεις που εξακολουθούν να είναι ορατές στα εγχώρια ιστολόγια. Επιπλέον, είναι η πρώτη στο είδος της, γεγονός που της προσδίδει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, παρά τον ένα χρόνο που έχει μεσολαβήσει από τη στιγμή που συνελέγησαν οι απαντήσεις.

Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας παρουσιάζονται στο παρακάτω ρεπορτάζ μου, το οποίο δημοσιεύθηκε την περασμένη Τετάρτη στον «Ελεύθερο Τύπο»:



Ανδρας γύρω στα 30, ο οποίος μένει στην Αθήνα, είναι απόφοιτος πανεπιστημίου και γράφει στο διαδικτυακό ημερολόγιό του από χόμπι, χωρίς να θεωρεί τον εαυτό του δημοσιογράφο.

Αυτός είναι ο «τυπικός» ελληνόφωνος blogger, όπως σκιαγραφείται στην πρώτη σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας από το μεταπτυχιακό φοιτητή του Παντείου Πανεπιστημίου Ζαφείρη Καραμπάση, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Αλέξανδρου Ξενάκη και την εποπτεία του καθηγητή Κωνσταντίνου Κοσκινά και του δρα Γιώργου Βαρδάγγαλου.

Η έρευνα διενεργήθηκε με τη βοήθεια online ερωτηματολογίων, τα οποία συμπλήρωσαν αυτοβούλως 1.367 διαδικτυακοί γραφιάδες την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου 2007 και αποτελεί «ακτινογραφία» της ελληνόφωνης μπλογκόσφαιρας των αρχών του περασμένου χρόνου. Μολονότι το τοπίο έχει αλλάξει σημαντικά από τότε -συνεπεία και του τριπλασιασμού των εγχώριων blogs- πολλά από τα συμπεράσματα της μεταπτυχιακής διατριβής παραμένουν επίκαιρα και παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς είναι η πρώτη φορά που οι Ελληνες ιστολόγοι αποτυπώνουν τάσεις και πρακτικές τους και καταθέτουν στοιχεία σχετικά με το προφίλ τους.

Ο πολυθεματικός χαρακτήρας των εγχώριων blogs είναι ένα από τα βασικά ευρήματα που εξακολουθούν να έχουν ισχύ. Παρά την αύξηση των ιστολογίων που είναι αφιερωμένα σε συγκεκριμένη θεματολογία (π.χ. τεχνολογία, τέχνη), η πλειοψηφία των ψηφιακών σχολιαστών καταγράφει online τις σκέψεις της για ποικίλα ζητήματα που διαφέρουν από μέρα σε μέρα.

Οσον αφορά στο προφίλ των ελληνόφωνων ιστολόγων, τα βασικά χαρακτηριστικά εκτιμάται ότι δεν άλλαξαν σημαντικά τον τελευταίο χρόνο: 4 στους 10 ανήκουν, σύμφωνα με την έρευνα, στην ηλικιακή ομάδα 25-34 ετών, το 64% είναι άνδρες, 3 στους 10 είναι ιδιωτικοί υπάλληλοι και περίπου οι μισοί κατοικούν στην πρωτεύουσα. Παράλληλα, η συντριπτική πλειοψηφία έχει στο ενεργητικό της πάνω από πέντε χρόνια διαδικτυακού σερφαρίσματος και δαπανά online πάνω από 30 ώρες σε εβδομαδιαία βάση, ενώ παρακολουθεί τηλεόραση για λιγότερο από 5 ώρες την εβδομάδα και αφιερώνει σε εφημερίδες και περιοδικά το πολύ 10 ώρες την εβδομάδα.

Σύμφωνα με όσους συμμετείχαν στην έρευνα, το blogging είναι ιδιαίτερα απαιτητική δραστηριότητα -τουλάχιστον από πλευράς χρόνου. Περίπου οι μισοί δηλώνουν ότι αφιερώνουν τουλάχιστον 5 ώρες κάθε εβδομάδα για την ενημέρωση του ιστολογίου τους και άλλο τόσο χρόνο για την ανάγνωση άλλων blogs.

Οι ελληνόφωνοι ιστολόγοι δεν θεωρούν, ως επί το πλείστον, τους εαυτούς τους δημοσιογράφους: το 51% απαντά πως δεν βλέπει το ιστολόγιό του ως δημοσιογραφική δουλειά, έναντι 38% που θεωρεί ότι δημοσιογραφεί. Και αυτό παρά το γεγονός ότι 7 στους 10 υποστηρίζουν ότι συχνά ή πολύ συχνά φροντίζουν να επαληθεύουν όσα γράφουν. Εντούτοις, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι μεγάλη μερίδα διαδικτυακών σχολιαστών αναφέρει την άσκηση επιρροής ως κίνητρο δημιουργίας του blog της.

Κομβικής σημασίας είναι στην μπλογκόσφαιρα τα ζητήματα της ταυτότητας και του ελέγχου των online σχολίων. Το 57,7% όσων απάντησαν στο ερωτηματολόγιο δηλώνει ότι χρησιμοποιεί ψευδώνυμο, έναντι 24,5% που γράφει με το πραγματικό του όνομα και 17,8% που έχει επιστρατεύσει ένα «ελαφρώς παραποιημένο». Παράλληλα, το 67,4% λέει ότι επιτρέπει την άμεση ανάρτηση των σχολίων των επισκεπτών του ιστολογίου του χωρίς έλεγχο.

Εκτός από τα blogs αυτά καθαυτά, στη διάρκεια του ενός χρόνου που μεσολάβησε από την έναρξη της έρευνας άλλαξε και η στάση των «παραδοσιακών» μέσων απέναντι στα ιστολόγια. Την αρχική απαξίωση διαδέχθηκε η ενσωμάτωση των blogs στους δικτυακούς τόπους «συμβατικών» media και ακολούθησε καταιγισμός αναφορών στην μπλογκόσφαιρα, «επίλεκτα» μέλη της οποίας έγιναν αρθρογράφοι εντύπων. Ετσι, επιβεβαιώθηκαν οι παρατηρήσεις ξένων ειδικών, τις οποίες μεταφέρει η μελέτη του Παντείου, σχετικά με τα τρία στάδια αντιμετώπισης των «παραδοσιακών» μέσων απέναντι στα blogs.

Τα αναλυτικά αποτελέσματα της έρευνας είναι προσβάσιμα στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://ereuna.wordpress.com/.

Πολλά και αξιοπρόσεκτα είναι τα στατιστικά στοιχεία που συγκέντρωσε ο Ζαφείρης. Στο blog του έχει ανεβάσει μπόλικα διαγράμματα. Ξεχώρισα μερικά από αυτά στο πλαίσιο του ρεπορτάζ μου, έτσι μπορείτε να τα δείτε επίσης εδώ και εδώ, μαζί με ένα εμπεριστατωμένο σχόλιο του διαχειριστή του http://www.metablogging.gr/, Νίκου Αναγνώστου.

4 σχόλια:

Agobooks είπε...

Ενδιαφέρον η ερεύνα και η καταγραφή του γεγονότος από σένα, Μάριε μου.
Καλή βδομάδα!

Μάριος Ροζάκος είπε...

Πάντα ευγενικός. Σ' ευχαριστώ πολύ, Νίκο. Τα συγχαρητήρια ανήκουν στον Ζαφείρη για την εξαιρετική δουλειά που έκανε.

Agobooks είπε...

Από καρδιάς σου εύχομαι,Μάριε μου, Καλή Ανάσταση , Καλό Πάσχα με υγεία και ηρεμία!

Αρμός είπε...

Καλημέρα, καλώς σε βρίσκω και καλό Σαββατοκύριακο!