ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΤΗ ΒΙΑ (κάθε μορφής)!

Η αιματηρή συμπλοκή μεταξύ οπαδών του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού την περασμένη Πέμπτη, στη διάρκεια της οποίας έχασε τη ζωή του ο 25χρονος Μιχάλης Φιλόπουλος, σόκαρε αλλά δεν ξάφνιασε.

Μπορεί η ελληνική κοινωνία να προσποιείται -κατά την προσφιλή της συνήθεια- ότι πρώτη φορά μαθαίνει με (ανατριχιαστικές) λεπτομέρειες τι γίνεται μέσα και έξω από τα γήπεδα και, κυρίως, τι συμβαίνει στους κόλπους των συνδέσμων των ομάδων, όμως η αλήθεια είναι ότι τα γνώριζε όλα. Για του λόγου το αληθές, ένα μικρό «ταξίδι» στον χρόνο:

• Μάρτιος 2006: Εκτεταμένα επεισόδια ανάμεσα σε χούλιγκαν του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού (και πάλι) μετατρέπουν για ώρα τη λεωφόρο Υμηττού στο Παγκράτι σε πεδίο μάχης. Σιδηρογροθιές, στιλέτα, αλυσίδες βγαίνουν από τα μπουφάν των δύο πλευρών και εκτυλίσσεται άγριο κυνηγητό στους δρόμους της περιοχής. Από βίντεο αποκαλύπτεται ότι στη σύρραξη έλαβαν μέρος και χούλιγκαν από το Βελιγράδι και τη Μόσχα. Η πιο τρανή απόδειξη για τις «αδελφοποιήσεις» ελληνικών και ξένων συνδέσμων. «Στέλνετε ενισχύσεις, στέλνουμε ενισχύσεις» είναι το σύστημα. Τα «μπουμπούκια» από την Αθήνα ανταπέδωσαν αργότερα, ενώνοντας τις δυνάμεις τους με τους χούλιγκαν του Ερυθρού Αστέρα στο Βελιγράδι.
• Σεπτέμβριος 2006: Στη Θεσσαλονίκη οπαδοί του Άρη και του ΠΑΟΚ συγκρούονται λίγο πριν ξεκινήσει φιλικό(!) παιχνίδι στο πλαίσιο του τουρνουά «Μαυροσκούφεια». Αρκετοί τραυματισμοί (ένας τραυματίας δέχθηκε μαχαιριά και σφαίρα από αεροβόλο) και υλικές ζημιές ως επί το πλείστον σε σταθμευμένα αυτοκίνητα είναι ο απολογισμός.
• Ιανουάριος 2007: Με επίκεντρο τον σύνδεσμο φιλάθλων του Ολυμπιακού στην Ηλιούπολη (κοντά στην πλατεία Κανάρια), ομάδες οπαδών των «ερυθρόλευκων» συγκρούονται με οπαδούς των «πρασίνων». Έντρομοι οι θαμώνες ταβέρνας που βρίσκεται στην περιοχή τρέχουν να κρυφτούν, ενώ οι κάτοικοι βλέπουν τα αυτοκίνητά τους να καταστρέφονται από τους νεαρούς χωρίς να μπορούν να αντιδράσουν.
• Ιανουάριος 2007: Κατεστραμμένα αυτοκίνητα και τζαμαρίες είναι ό,τι άφησαν πίσω τους οι οπαδοί των δύο ομάδων που συνεπλάκησαν στην οδό Πειραιώς μετά τον αγώνα Παναθηναϊκού-Ιωνικού και ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη το ματς Ολυμπιακού-Πανιωνίου.

Και αυτά είναι μερικά μόνο από τα περιστατικά που κατεγράφησαν στο αστυνομικό δελτίο, χωρίς να προκαλέσουν έντονες συζητήσεις ανάλογες με αυτές των τελευταίων ημερών. Το συμπέρασμα είναι προφανές. Όσο δεν είχε κυλήσει αίμα, προτιμούσαμε όλοι την εύκολη λύση: τον στρουθοκαμηλισμό, την επίμονη άρνηση της πραγματικότητας, το αδιάφορο σφύριγμα με το σκεπτικό «είναι πρόβλημα άλλων».

Τα γεγονότα της Παιανίας μάς υποχρέωσαν να ξυπνήσουμε απότομα. Άραγε θα παραμείνουμε σε εγρήγορση; Θα περάσουμε από τις διαπιστώσεις και τα ευχολόγια στην πράξη, προκειμένου να μη θρηνήσουμε κι άλλη απώλεια ανθρώπινης ζωής σε ανάλογο περιστατικό;

Υπ' αριθμόν ένα προϋπόθεση για να γίνει αυτό, είναι να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας ως άτομα, ως φίλαθλοι, ως πολίτες αυτού του τόπου. Επίσης, να αναλάβουμε τις ευθύνες που συνεπάγεται το πόστο μας: πολιτικοί, αθλητικοί παράγοντες, δημοσιογράφοι, αστυνομικοί, επικεφαλής συνδέσμων έχουν όλοι το μερίδιό τους.

Είναι απαράδεκτο και υποκριτικό:

• Οι εκάστοτε κυβερνώντες να μένουν στα λόγια και να μη λαμβάνουν αυστηρά μέτρα που θα σπάσουν την αλυσίδα της ενθάρρυνσης-ενίσχυσης χούλιγκαν και της χρησιμοποίησής τους από τις ομάδες, επειδή φοβούνται το πολιτικό κόστος. Το περιστατικό της περασμένης Πέμπτης έδειξε πως πρωτοβουλίες όπως η τοποθέτηση καμερών στα γήπεδα δεν αρκούν, γιατί η βία έχει ήδη μεταφερθεί και έξω από αυτά.
• Η εκάστοτε αντιπολίτευση να αναλώνεται σε εύκολη κριτική και να μην προτείνει συγκεκριμένα μέτρα, φοβούμενη και αυτή το πολιτικό κόστος.
• Τα στελέχη των ΠΑΕ, ΚΑΕ κ.λπ. να περιορίζονται σε δηλώσεις του τύπου «καταδικάζουμε τη βία και εκφράζουμε τον αποτροπιασμό μας για τα θλιβερά επεισόδια», την ώρα που ενισχύουν τους συνδέσμους χωρίς να τους ενδιαφέρει -στην καλύτερη περίπτωση- αν είναι εστίες βίας.
• Οι δημοσιογράφοι να βγάζουμε κραυγές για τα «πρωτοφανούς βιαιότητας» επεισόδια και να «ανακαλύπτουμε» ξαφνικά τη «σκοτεινή» πλευρά των γηπέδων, ενώ όλα όσα παρουσιάζουμε ως «πρωτάκουστα» ήταν κοινό μυστικό. Επιπλέον, να ξεχνάμε τα πρωτοσέλιδα μίσους και αλληλοσπαραγμού των αθλητικών εφημερίδων πριν και μετά από κάθε ντέρμπι (βλ. για το θέμα αυτό το εξαιρετικό σχόλιο του Mediablog με ενδεικτικά πρωτοσέλιδα).
• Η Αστυνομία να θλίβεται κι αυτή για τα γεγονότα, αλλά να μην αξιοποιεί πληροφορίες του Προέδρου της Ελληνικής Ομοσπονδίας Πετοσφαίρισης Θανάση Μπελιγράτη περί κινδύνου επεισοδίων την περασμένη Πέμπτη στη συνάντηση Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού για το Final 8 του κυπέλλου γυναικών.
• Οι επικεφαλής συνδέσμων να εμφανίζονται έκπληκτοι για ό,τι συμβαίνει γύρω τους, σαν να μην έχουν καμία ευθύνη για το νοσηρό φαινόμενο των συμμοριών που εξαπλώνεται στις τάξεις των συνδέσμων με την ανοχή ή και την προτροπή τους, όπως απέδειξαν οι έφοδοι της Αστυνομίας σε 5 συνδέσμους φιλάθλων του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού σε διάφορα σημεία της Αττικής αμέσως μετά τα τελευταία γεγονότα. Στη διάρκειά τους οι αστυνομικοί ανακάλυψαν σωστό οπλοστάσιο (αντιγράφω από το in.gr): 10 ξύλινα κοντάρια, μία αλυσίδα, 17 βεγγαλικά, 2 ζυγαριές ακριβείας, ποσότητα άγνωστης λευκής σκόνης (πιθανότατα ηρωίνη) περίπου 6 γραμμαρίων, ακατέργαστη κάνναβη βάρους περίπου 906 γραμμαρίων, πέντε μεταλλικούς σωλήνες, 7 ξύλινα ρόπαλα, 5 καπνογόνα, 47 κροτίδες, ένα αυτοσχέδιο ελαστικό ραβδί, μία κενή περιεχομένου φιάλη μπίρας με μονωτική ταινία στο στόμιο που ανέδιδε οσμή εύφλεκτου υγρού, ένα πτυσσόμενο μεταλλικό γκλομπ, 3 αυτοσχέδια ξύλινα γκλομπ, ένα μπαστούνι μπέιζμπολ, καθώς και σκεπάρνια, βαριοπούλες, τσεκούρι, πανό, μπλούζες και κασκόλ με υβριστικά συνθήματα.

Πρέπει να αντιληφθούμε ότι η βία μάς απειλεί όλους. Χθες ήταν στα γήπεδα, σήμερα και έξω από αυτά. Πολλοί από τους χούλιγκαν είναι οι «γνωστοί άγνωστοι» των διαδηλώσεων. Είναι άτομα νεαρής ηλικίας τα οποία καμαρώνουν που «τα έσπασαν» και παρακολουθούν με ικανοποίηση στα πλάνα των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων τον εαυτό τους εν δράσει. Όπως σχολίασε στον «Ελεύθερο Τύπο» (30/3/2007, σ. 6) ο καθηγητής Κοινωνιολογίας στο ΤΕΙ Κρήτης κ. Γιάννης Χλιαουτάκης, βασιζόμενος σε δύο έρευνές του, «αυτό που ενδιαφέρει τους συμμετέχοντες στις πράξεις βίας είναι η παραγωγή βίαιων, άρα θεαματικών πράξεων, ώστε να μπορούν και οι ίδιοι στη συνέχεια να δουν, να διαβάσουν και να καμαρώσουν τον εαυτό τους που υπήρξε πρωταγωνιστής αυτών των γεγονότων για τα οποία μιλά όλη η Ελλάδα. Είναι μια καθαρά ναρκισιστική συμπεριφορά και οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο διαιώνισης της βίας».

Εξάλλου, πέρα από τις μορφές μαζικής εκδήλωσής της, η βία έχει περάσει προ πολλού το κατώφλι πολλών οικογενειών, έχει χτυπήσει παιδιά στο σχολείο, έχει διεισδύσει παντού... Είναι καιρός να ανακόψουμε την πορεία της και να προσπαθήσουμε από κοινού να την ξεριζώσουμε. Ας αρχίσουμε υψώνοντας τη φωνή μας εναντίον της. Η πρωτοβουλία του καλού συν-ιστολόγου Παράφωνου «ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΤΗ ΒΙΑ», πρέπει να μας ευαισθητοποιήσει. Η ελληνόφωνη μπλογκόσφαιρα για άλλη μια φορά κινείται (το παραπάνω link προς το blog του Παράφωνου περιλαμβάνει και κατάλογο των ιστολογίων που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα)!

Υ. Γ. Μια ενδιαφέρουσα παρόμοια πρωτοβουλία από το εξωτερικό είναι η: http://stopviolence.com/